«کیخسرو چنگلوایی» درخصوص مبارزه با آفت سن گندم افزود: امسال سن زدگی نسبت به سال‌های گذشته به دلیل استمرار و تشدید خشکسالی ها، افزایش درجه حرارت افزایش یافته، بنابراین آفت سن به دلیل کمبود مراتع به طور مستقیم به مزارع سرریز می شوند.
به گفته وی، در مدت مشابه سال زراعی گذشته ۲۴۰ هزار هکتار مبارزه با سن گندم انجام شده است.
رییس سازمان حفظ نباتات کشور اظهارداشت: ۷۵ درصد این عملیات در ۶ استان خراسان رضوی، فارس، کردستان، کرمانشاه، مرکزی و همدان انجام شده و پیش بینی ما این است که تا پایان مبارزه (تقریبا اواسط مردادماه) سطح مبارزه از مرز دو میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار عبور کند.
مهندس چنگلوایی اضافه کرد: با توجه به حساسیت خاک، تلاش کردیم آفت را در مرحله بالغ و قبل از اینکه به مرحله تخم ریزی و افزایش جمعیت برسد، کنترل کنیم به طوری که سطح مبارزه را اگر ۴ عدد سن در یک مترمربع بود را اکنون به دو عدد سن در یک مترمربع رسانده ایم.
وی گفت: مبارزه با آفت گندم در سال زراعی ۹۷ نزدیک یک میلیون و ۳۸۵ هزار هکتار، در سال زراعی گذشته (۹۸ - ۹۹) دو میلیون و ۱۶۰ هزار هکتار و در سال زراعی فعلی ( ۹۹ - ۱۴۰۰ ) به بیش از دومیلیون و ۳۰۰ هزار هکتار می رسد.
این مقام مسئول در سازمان حفظ نباتات کشور با اشاره به اینکه بیش از ۶۷۰ نوع آفت در دنیا داریم، تصریح کرد: سالانه در دنیا حدود ۳۵ درصد محصولات کشاورزی به ارزش ۵۵۰ میلیارد دلار توسط انواع آفات، بیماری ها، حشرات و علف های هرز خسارت می بینند که رقم قابل توجهی است.
وی اظهارداشت: سن غلات یکی از این آفات است که به گندم و جو خسارت می زند به عبارت دیگر پس از آب در خاورمیانه دومین عامل محدود کننده توسعه گندم، سن غلات است که این آفت در اکثر کشورهای خاورمیانه وجود دارد.
مهندس چنگلوایی با بیان اینکه اکنون در کشور ما ۲۸ استان درگیر سن گندم هستند، گفت: خسارت ناشی از این آفت در کاهش تولید و کیفیت محصول تاثیر مستقیم دارد به طوری که با توجه به زمان و استمرار حمله گاه ۸۰ تا ۱۰۰ درصد محصول را می تواند کاهش دهد.
وی افزود: همچنین کاهش کیفیت محصول میتواند در افت کیفیت آرد و نان مصرفی موثر باشد که این موضوع علاوه بر اثرات بهداشتی می تواند در کاهش بهای محصول و افت درآمد کشاورزان موثر باشد.
رییس سازمان حفظ نباتات کشور تصریح کرد: در سال زراعی ۹۸ - ۹۹ در سطح دو میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار با این آفت مبارزه شد اگر این مبارزه صورت نمی گرفت ما حدود ۴.۵ میلیون تن گندم سن زده بالای دو درصد داشتیم اما با اقدامات صورت گرفته زیر ۱۰۰ هزارتن گندم سن زده بالای دو درصد داریم.
وی اضافه کرد: با توجه به اهمیت این آفت و تجربه و دانش فنی و شناختی که سازمان حفظ نباتات استان ها دارند، عملیات رصد و پایش به خوبی انجام شده و امکاناتی که برای یک مبارزه مفید و موثر و قاطع و به موقع باید انجام شود، به کار گرفته شده است.
مهندس چنگلوایی با بیان اینکه از لحاظ تامین آفتکش‌های مورد نیاز، این آفت از جمله سموم دلتامترین، مالاتیون و فینتروتیون مشکلی نداریم، افزود: این سازمان کل سم مورد نیاز را تامین کرده و در اختیار استان‌ها قرار داده است.
وی ادامه داد: همچنین بیش از ۲۰۰ هزار انواع سمپاش‌های مختلف خریداری تجهیز، مرمت و بازسازی و ساماندهی شده‌اند که در همه استان های کشور مورد استفاده قرار می گیرند.
افزایش ۵ برابری قیمت سموم
رییس سازمان حفظ نباتات کشور با بیان اینکه قیمت سموم مصرفی نسبت به سال گذشته نزدیک پنج برابر رشد یافته شده است، گفت: آفت سن در طبقه‌بندی آفات همگانی است و بدین معناست که صفر تا ۱۰۰ مبارزه توسط کشاورزان انجام شود که با وجود گرانی سموم، کشاورزان برای حفظ محصول از آن استفاده می کنند.
مهندس چنگلوایی بر این باور است که با رشد نرخ نهاده‌های تولید چون کودهای شیمیایی و سموم، هزینه ها باید در نرخ خرید تضمیمی گندم لحاظ شود که اکنون وزارت جهاد کشاورزی تلاش های لازم را برای قیمت خرید تضمینی در حال انجام است.
طبق آمارها در سال ۹۹ مقدار خرید تضمینی گندم از کشاورزان ۳۱ استان به هشت میلیون و ۲۰۰ هزار تن رسید که ارزش ریالی گندم‌های خریداری شده بیش از ۲۰۸ هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال بود.
امسال بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی، ۶ میلیون و ۱۵۲ هزار هکتار زمین زراعی زیر کشت گندم رفته که نسبت به سال گذشته، کشت این محصول ۲.۳ درصد افزایش داشته است.
اهمیت گندم به عنوان غذای اصلی مردم در کشور برکسی پوشیده نیست. همه ساله میزان قابل توجهی از محصول گندم به علت عوامل محدودکننده و کاهنده تولید از بین می‌رود. از جمله عوامل کاهنده عملکرد گندم، آفت سن گندم است که در سراسر کشورهای خاور دور و نزدیک، جنوب و جنوب غرب اروپا و شمال آفریقا گسترش دارد و از طریق مصرف برگ، ساقه، شیره آوندآبکش و دانه گیاه منجر به ایجاد خسارت می شود.
سن گندم ضمن آن که مهم‌ترین مساله‌ی گیاه‌پزشکی ایران است، از پیچیده‌ترین و دشوارترین حشرات خسارت‌زا به شمار می‌رود. آفت سن، طی سالیان گذشته خسارات زیادی به مزارع گندم و جو کشاورزان وارد کرده که اگر در زمان مناسب تشخیص داده شود قطعا از خسارات وارده به نحو چشمگیری کاسته می شود.